Przejdź do treści
Skręt żołądka u psa – Jak rozpoznać, zapobiegać i leczyć to niebezpieczne schorzenie

Skręt żołądka u psa – Jak rozpoznać, zapobiegać i leczyć to niebezpieczne schorzenie

Skręt żołądka u psa – jak rozpoznać, zapobiegać i co robić w nagłym wypadku

Przeczytasz w około 8–10 minut. Ta wiedza pozwoli Ci szybciej rozpoznać GDV i podjąć właściwe kroki, które mogą uratować życie psa.

Spis treści

1. Czym jest skręt żołądka (GDV)?

Skręt żołądka (GDV — gastric dilatation and volvulus) to nagłe, zagrażające życiu schorzenie. Najpierw dochodzi do rozszerzenia żołądka — gromadzenia się gazów, płynów lub treści pokarmowej — a następnie żołądek obraca się wokół własnej osi. Obrót zamyka ujścia przewodu pokarmowego i uciska naczynia krwionośne, co szybko prowadzi do zaburzeń krążenia, niedotlenienia narządów i wstrząsu.

GDV to stan ostrzegawczy — liczy się każda minuta. Szybka pomoc weterynaryjna zwiększa szanse przeżycia.

2. Przyczyny i czynniki ryzyka

Dokładny mechanizm GDV nie jest w pełni wyjaśniony, ale wyróżnia się kilka ważnych czynników zwiększających ryzyko:

  • Budowa i genetyka: psy o głębokiej klatce piersiowej są bardziej narażone.
  • Wiek: ryzyko rośnie u psów starszych (często >7–8 lat).
  • Sposób karmienia: jednorazowe duże porcje, łapczywe jedzenie, połykanie powietrza.
  • Aktywność po posiłku: intensywny wysiłek fizyczny bezpośrednio po jedzeniu.
  • Stres i środowisko: niepokój, zmiany otoczenia, duży dostęp do wody po posiłku.

3. Rasy szczególnie narażone

Największe ryzyko występuje u dużych i olbrzymich ras o wąskiej, głębokiej klatce piersiowej, m.in.:

  • Dog niemiecki
  • Owczarek niemiecki
  • Labrador retriever, Golden retriever
  • Wyżeł weimarski, seter irlandzki
  • Bernardyn, nowofundland
  • Bokser

Jednak GDV może wystąpić też u ras średnich i mniejszych — dlatego każdy właściciel powinien znać objawy.

4. Objawy — jak rozpoznać GDV

Skręt żołądka rozwija się szybko. Najważniejsze objawy to:

  • Powiększony, napięty brzuch — twardy „bęben” przy dotyku.
  • Niepokój, pacing, próby ukrycia się lub chowanie się.
  • Ślinotok, próby wymiotów bez efektu („suchy wymiot”).
  • Przyspieszony oddech, trudności z oddychaniem.
  • Osłabienie, bladość błon śluzowych, szybkie tętno, objawy wstrząsu.

Wystąpienie kilku z tych objawów wymaga natychmiastowego kontaktu z kliniką weterynaryjną.

5. Diagnoza i postępowanie w klinice

W klinice weterynarz rozpoczyna od szybkiej oceny stanu pacjenta i stabilizacji (płyny dożylne, leczenie przeciwbólowe). Podstawowe badania diagnostyczne to zdjęcie rentgenowskie jamy brzusznej, które potwierdza obecność rozszerzenia i obrót żołądka. Dodatkowe badania krwi oceniają stopień odwodnienia, zaburzenia elektrolitowe i ogólny stan narządów.

6. Leczenie chirurgiczne i rokowania

Ostateczne leczenie GDV to zwykle zabieg operacyjny. Etapy postępowania:

  • stabilizacja chorego (płyny, leki przeciwwstrząsowe, monitoring serca),
  • dekompresja żołądka (przez sondę lub igłę) w warunkach klinicznych,
  • operacja: odkręcenie żołądka, ocena przepływu krwi do tkanek, ewentualne usunięcie martwiczych fragmentów,
  • gastropeksja — przytwierdzenie żołądka, by zapobiec nawrotowi.

Rokowania zależą od szybkiej interwencji i stanu psa przy przyjęciu. Im wcześniej wykonana operacja, tym lepsze szanse na powrót do zdrowia, choć GDV zawsze wiąże się z ryzykiem powikłań.

7. Profilaktyka — praktyczne zasady

Nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka, ale można je znacząco obniżyć, stosując proste zasady:

Karmienie

  • dziel dzienną porcję na 2–4 mniejsze posiłki (zamiast 1 bardzo obfitego),
  • unikaj bardzo tłustych, ciężkostrawnych posiłków,
  • u psów łapczywych stosuj miski spowalniające jedzenie,
  • nie pozwalaj na intensywny wysiłek fizyczny przez 1–2 godziny po posiłku.

Środowisko i stres

Zadbaj o spokojne miejsce karmienia, stałe pory posiłków i ograniczenie stresorów w czasie jedzenia.

Gastropeksja profilaktyczna

U ras wysokiego ryzyka weterynarze często rekomendują profilaktyczną gastropeksję — zabieg przytwierdzenia żołądka do ściany jamy brzusznej, często wykonywany jednocześnie ze sterylizacją/kastracją. Zmniejsza on znacząco ryzyko wystąpienia GDV.

8. Dieta i suplementacja wspierająca trawienie

Dieta nie zapobiegnie GDV w 100%, ale odpowiednie wybory zmniejszają wzdęcia i poprawiają trawienie:

  • Białko wysokiej jakości: łatwostrawne źródła (indyk, kurczak, biała ryba).
  • Węglowodany niskofodmapowe: biały ryż, kasza jaglana, bataty, dynia — mniejsza fermentacja.
  • Umiarkowane tłuszcze: nie przesadzać z tłustymi posiłkami.

Suplementy pomocnicze:

  • probiotyki i prebiotyki — odbudowa i utrzymanie zdrowej mikroflory jelitowej,
  • enzymy trawienne — wspomagają rozkład pokarmu i zmniejszają fermentację,
  • omega-3 — działanie przeciwzapalne i wsparcie ogólnej kondycji,
  • przy konkretnych problemach — suplementy zaleci weterynarz (indywidualne podejście).

Zawsze konsultuj wprowadzenie suplementu z lekarzem weterynarii — każdy pies ma inne potrzeby.

9. Opieka pooperacyjna i rehabilitacja

Po zabiegu GDV pies wymaga starannej opieki: kontrola rany, leczenie przeciwbólowe, delikatna dieta i obserwacja apetytu oraz oddawania stolca. Weterynarz przedstawi harmonogram kontroli i zaleceń żywieniowych. Rehabilitacja i powolne zwiększanie aktywności są kluczowe dla pełnego powrotu do zdrowia.

10. Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

1. Czy każdy pies dużej rasy ma ryzyko GDV?

Nie każdy, ale psy dużych ras o głębokiej klatce piersiowej mają zwiększone ryzyko. Decyzje o profilaktyce (np. gastropeksji) powinny być podejmowane indywidualnie z weterynarzem.

2. Co robić, gdy podejrzewam skręt żołądka?

Natychmiast jechać do kliniki. W drodze utrzymuj psa w spokoju i w pozycji leżącej. Nie próbuj domowych zabiegów odbarczających.

3. Czy sucha karma zwiększa ryzyko?

Nie ma jednoznacznych dowodów, że sama sucha karma jest przyczyną GDV. Ważniejsze są sposób karmienia (wielkość porcji, tempo jedzenia) i ogólne nawyki.

4. Jak szybko rozwija się GDV?

Bardzo szybko — od kilku do kilkunastu godzin. Szybka reakcja właściciela jest kluczowa.

5. Czy profilaktyczna gastropeksja jest bezpieczna?

Gastropeksja jest rutynowym zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu ogólnym; jak każdy zabieg wiąże się z ryzykiem, ale u psów wysokiego ryzyka przynosi wyraźne korzyści zapobiegawcze.